Małpa

Dzieci uwielbiają przyglądać się małpkom w klatkach ogrodu zoologicznego ze względu na ich podobieństwo do człowieka i śmieszne zabawy, dorośli zachowują większy sceptycyzm dopatrując się w zachowaniach małp wyrachowania i złośliwości. W gruncie rzeczy, choć inteligentne i takie podobne do nas, nie cieszą się zbyt wielką naszą sympatią. Uważamy, że są fałszywe i wyrachowane.
Co zainspirowało Johanna Joachima Kaendlera, twórcę “Małpiej orkiestry” nigdy się nie dowiemy. Może zasłyszane opowiadanie, może nieznane nam miedzioryty lub jakiś obraz… A może ten genialny modelarz z Miśnieńskiej Manufaktury Porcelany sam wpadł na pomysł, aby w ten właśnie sposób przedstawić obyczaje panujące na saksońskim dworze? To w gruncie rzeczy surowa karykatura, która każe zastanowić się, gdzie przebiega granica szacunku i respektu dla władcy (zwierzchnika?), a kiedy zaczyna się tresura i bezmyślne posłuszeństwo. Dzięki niemu powstała jedyna w swym rodzaju orkiestra złożona z 21 muzyków, małp przebranych w dworskie stroje, z dyrygentem na czele i czterema śpiewaczkami. Porcelanowa orkiestra z Miśni to niedościgniony poziom wykonania misternych figurek, ale zarazem interesująca metafora!
Z innego powodu intryguje nas zamysł skandalizującego artysty, Jeffa Koonsa, który dla najlepszego francuskiego producenta porcelany Bernardaud zaprojektował kolekcję “Banały”.
Białe powierzchnie talerzy i filiżanek z tej nobliwej firmy zdobią krzykliwe i kiczowate dekoracje wśród których zwraca uwagę wizerunek uszminkowanego Michaela Jacksona obejmującego małpkę o wielkich oczach i dość smutnym wyrazie twarzy. Mieszane uczucia budzi złota małpka z wielką czerwoną kokardą. Siedzi na kobaltowej półkuli stanowiąc jej uchwyt, a po uniesieniu jej – jak w jaju Faberge – ukazuje się kolejna pozłacana małpka.
Całość robi imponujące wrażenie. Kobaltowa kula z porcelany z Limoges składa się z dwóch części, a jej wnętrze jest po prostu pojemnikiem francuskiej lampy zapachowej. Lampę tę nazwano “Fifi” i z pewnością należy do najbardziej wyrafinowanych z niezwykłej serii limitowanych obiektów Lampe Berger Paris.