Zakrywa oczy, aby nie widzieć. Zatyka uszy, aby nie słyszeć. Zasłania pysk, aby nie mówić. Spryt i inteligencja przypisywane małpom nie budzą wątpliwości, są nam przecież bardzo bliskie.

Buddyjska legenda o mądrych małpach jest bardzo rozpowszechniona, ale stosunek do człekokształtnych stworzeń jest bardzo różny. Na Dalekim Wschodzie stanowią one symbol mądrości, a w Indiach do dziś małpy są nietykalne i traktowane jak istoty święte. W naszej kulturze małpa budzi uczucia ambiwalentne – z jednej strony bawi nas jej ruchliwość i umiejętność naśladowania naszych zachowań, z drugiej uważamy ją za stworzenie podstępne, chciwe i wojownicze.

Interesująca jest historia Koko, gorylicy z San Francisco. Przeżyła 46 lat, a kiedy odeszła w czasie snu w rezerwacie Fundacji Gorilla w Kalifornii  pisano o niej, że swoim wyjątkowym kontaktem z ludźmi pomogła w rozwiązywaniu zagadki, jak powstała nasza mowa. Porozumiewała się ze swymi opiekunami językiem migowym, ale wydawała też proste dźwięki dając znać, co czuje. Stwierdzono, że rozumiała ok. 2000 angielskich słów.

W miśnieńskiej manufakturze powstała „Małpia orkiestra” przedstawiająca dworskich muzykantów pod postaciami małp. Niezależnie od podziwu jaki budzi kunszt rzemieślniczy, bez odpowiedzi pozostaje pytanie o genezę powstania tej kolekcji.

Małpa jest bohaterką wielu porcelanowych portretów, które powstały w Ćmielowie, pojawia się też w twórczości Piero Fornasettiego, na tapetach i porcelanowych pojemnikach do świec zapachowych.

W polskich salonach Rosenthal pojawiła się niedawno figura goryla przypominająca Koko, najsłynniejszą małpę świata, w trzech różnych wielkościach, w wersji złotej i czarnej.