“Białe złoto” z Meissen

Jak wielu pasjonatów zapewne wie, historia europejskiej porcelany rozpoczęła się w Miśni. Właśnie tam w 1710 roku August II Mocny założył słynną manufakturę, którą usytuowano w średniowiecznym zamku warownym Albrechtsburg. To tam zamknięty w wysokiej wieży arkanista Johann Friedrich Böttger dokonał epokowego odkrycia. Po latach prób wytworzył porcelanę, która wkrótce zyskała miano „białego złota”. Miśnieńska porcelana szybko stała się synonimem kunsztu, elegancji i najwyższej jakości, a artyści pracujący w manufakturze tworzyli prawdziwe dzieła sztuki.

Kolejnym ważnym momentem było wprowadzenie przez malarza Johanna Gregora Herolda błękitu kobaltowego, czym spowodował on prawdziwy przełom w sztuce dekorowania porcelany. Sam August II Mocny gotów był bowiem zapłacić nawet 1000 talarów za to, by w jego manufakturze zdobiono przedmioty na niebiesko. Przedsięwzięcie było więc warte zaangażowania, a w efekcie powstał barwnik wykorzystywany do dekoracji najbardziej znanego miśnieńskiego wzoru zwanego „cebulowym”.

Określenie „cebulowy” przylgnęło do tego zestawu w XIX wieku najprawdopodobniej w wyniku pomyłki. W rzeczywistości kolekcja dekorowana była bowiem motywem owoców granatu, przypominających  dobrze znaną cebulę. Oprócz nich pojawiają się także brzoskwinie, bambusy, kwiaty lotosu i chryzantemy. Symbolikę tej dekoracji interpretować można na wiele sposobów, jednak w sposób oczywisty dostrzegalne są inspiracje dalekowschodnią ornamentyką. O kunszcie artystów pracujących nad tym wzorem niech świadczy fakt, że malarz nie może pozwolić sobie na najmniejszy błąd, gdyż wzory nanoszone są na wypalonej, lecz nie pokrytej jeszcze glazurą porcelanie, która chłonie barwnik jak gąbka.  Dopiero po nałożeniu glazury i wypaleniu w temperaturze 1450 stopni Celsjusza wyłania się właściwy wzór o głębokiej, nasyconej, niebieskiej barwie – perfekcyjny, mistrzowski i niezapomniany.

Drugim kultowym już (lecz jakże odmiennym od „cebulowego wzoru”) serwisem miśnieńskiej manufaktury jest „Wellenspiel”, czyli „Gra fal”. To kolekcja autorstwa Sabine Wachs, która odmieniła wizerunek porcelany z Miśni i wprowadziła ją dumnie w XXI wiek. Ten serwis wyróżnia się śnieżną bielą porcelany i doskonałą formą, której charakteru nadaje tu wyłącznie delikatna faktura, przypominająca nieustannie zmieniającą się pod wpływem wiatru powierzchnię wody. Stąd też nazwa kolekcji – „Gra Fal”. Projekt Sabine Wachs daleki jest od bogactwa formy i dekoracji charakterystycznego dla porcelany z najstarszej europejskiej manufaktury.

„Gra Fal” wychodzi naprzeciw współczesnym użytkownikom, podobnie jak wprowadzona niedawno linia kubków w zdecydowanie współczesnym stylu, zdobionych przy użyciu metody ręcznego nakładania motywów opracowanych własną techniką drukarską. Niektóre motywy nawiązują do tradycyjnych dekoracji, inne inspirowane są współczesnym wzornictwem, dzięki czemu możemy podziwiać swoiste spotkanie historii ze współczesnością.

Leave a Reply

%d bloggers like this: